Kosaciec pstry osiąga wysokość około 70 cm. Rośliny charakteryzują się wzniesionymi, szablastymi, sztywnymi, szarozielonymi, zimozielonymi liśćmi. Roślina swą nazwę zawdzięcza kwiatom, których płatki wewnętrzne są gładkie żółte, zewnętrzne natomiast żółte z bardzo wyraźnym brązowym żyłkowaniem. Kwiaty pojawiają się od maja do czerwca na wierzchołku wzniesionego pędu. W czasie kwitnienia należy usuwać przekwitające kwiaty, gdyż pozostawione na roślinie mogą powodować zagniwanie następnych pąków kwiatowych. Po przekwitnięciu należy wycinać pędy kwiatostanowe u ich nasady, aby uniknąć tworzenia nasion, które roślinę wyczerpują. Kosaćce lubią stanowiska ciepłe i nasłonecznione, a nawet palące. Najlepiej kwitną, gdy rosną na glebie suchej do średnio wilgotnej, dobrze zdrenowanej, żyznej, wapiennej, raczej ubogiej w próchnicę ale zasobnej w składniki mineralne. Gdy gleba jest stale wilgotna i nieprzepuszczalna, albo rośliny wysadzone są w cieniu, wówczas bardzo szybko atakowane są przez choroby bakteryjne i grzybowe. Iris variegata jest piękną i atrakcyjną rośliną, która winna się znaleźć na każdej rabacie. Nie wymaga okrycia na zimę. Kwiaty nadają się do cięcia, ale nie należą do zbyt trwałych.