Tojeść orzęsiona rozrasta się podziemnymi rozłogami. W sprzyjających warunkach osiąga 120 cm wysokości. Pędy wyprostowane, nierozgałęzione, liście naprzeciwległe lub w okółkach jajowate do lancetowatych, zielone u gatunku, jednolicie purpurowe u odmiany "Firecracker", na orzęsionych ogonkach. Zabarwienie liści jest szczególnie intensywne na stanowisku słonecznym. Od czerwca do sierpnia w kątach górnych liści wyrastają pojedynczo lub parami żółte kwiaty, średnicy do 2 cm, z czerwonymi plamkami na nasadzie płatków. Roślina wymaga gleby żyznej, próchnicznej, stale wilgotnej. Doskonale prezentuje się wysadzona w małych grupach na rabatach, w okolicach wody.