Czyściec lekarski to roślina o wzniesionych na ogół pojedynczych, owłosionych pędach. Liście karbowane, jajowate, tępo zakończone również owłosione. Osiąga wysokość 60-70 cm. Pod ziemią posiada krótkie, drewniejące kłącze, z którego każdej wiosny wyrasta część nadziemna, obumierająca wraz z nastaniem jesiennych mrozów. Na szczytach łodyg wyrastają gęste kwiatostany w formie nibykłosów, zbudowane z wargowych, jasnopurpurowych kwiatów. Kwitnie od czerwca do września, pojedyncze okazy również w październiku. Czyściec lekarski preferuje stanowiska słoneczne i półcieniste, gleby wilgotne o przeciętej żyzności. Nadaje się do nasadzeń naturalistycznych, łąkowych. Roślina stosowana w medycynie ludowej i zielarstwie. Odwar z kłącza jest stosowany jako środek wymiotny, mający również zastosowanie w leczeniu zaburzeń trawienia i biegunek, stosowany w nieżytach układu pokarmowego, zatruciach pokarmowych, bólach brzucha, wzdęciach. Stosowany także do przemywań i okładów po zadrapaniach i otarciach skóry. Napar z ziela to środek regulujący proces trawienia, zalecany pomocniczo w leczeniu żółtaczki, a także i innych dolegliwości, m.in.: nadkwaśności, astmy, zapalenia płuc i oskrzeli, nieżytów górnych dróg oddechowych.